Terug naar de oorsprong, van onze oprichter

In zijn nieuwe boek, Zwaartekracht & Genade: How To Awaken Your Subtle Body and The Healing Power of Yogabrengt Peter Sterios, oprichter en auteur van Manduka, ons terug naar de oorsprong van onze yoga. Hieronder vind je een fragment uit zijn boek over de grondbeginselen van yoga.

DE FYSIEKE BEOEFENING VAN YOGA

Met de verspreiding van yoga in de moderne wereld, is het gemakkelijk om te vergeten waar de fysieke beoefening van yoga werkelijk om draait. Traditioneel werden de fysieke oefeningen zelf "hatha yoga" genoemd, een van Patanjali's acht ledematen van wat de volledige beoefening van yoga inhield. Vandaag de dag wordt "hatha" yoga echter door velen beschouwd als gewoon een andere "stijl" binnen de overvloed aan andere beschikbare "stijlen" - Iyengar, ashtanga, vinyasa, power, hot, yin, restorative, goat, enz.

Fundamenteel voor de fysieke beoefening van yoga is de wisselwerking tussen inspanning en niet-inspanning, een polariteit die wordt weerspiegeld in de Sanskriet term "hatha". Dit woord heeft vele betekenissen. In zijn eenvoudigste definitie kan het woord worden onderverdeeld in twee stamwoorden: ha, wat "zon" betekent, en tha, wat "maan" betekent. Samen impliceren deze stamwoorden een samengaan van de mannelijke en vrouwelijke principes die in ieder van ons te vinden zijn, wat gewoonlijk een samengaan symboliseert van inspanning met niet-inspanning, actief met passief, en kracht met overgave. Gecombineerd met het woord yoga komen we tot een definitie waarin we de beoefening van hatha yoga begrijpen en ervaren als gelijktijdige inspanning en geen inspanning door het samenvoegen van geest (aandacht) en beweging (actie), zowel actief als passief.

We kunnen een bewust proces creëren van het samenvoegen van deze concepten in de beoefening van asana's door het minimaliseren van overmatige fysieke inspanning als een middel om onze levenskracht te ondersteunen - een van de belangrijkste voordelen van yoga. Het is ook een middel om de subtiele krachten te identificeren en te activeren die werken op een bewustzijnsniveau dat dieper ligt dan het grove fysieke lichaam, om een efficiëntere manier van bewegen te creëren. Twee van deze krachten die het meest beschikbaar zijn voor beoefening, vooral voor beginners, zijn de subtiele energieën van zwaartekracht en gratie. Zwaartekracht is de fysieke aantrekkingskracht van objecten; gratie is het spirituele equivalent ervan. Tijdens het oefenen worden beide gebruikt als objecten voor onze aandacht en als katalysatoren voor beweging, zowel fysiek als psychologisch.

ZWAARTEKRACHT EN GRATIE INTEGREREN

Om te demonstreren hoe je zwaartekracht en gratie kunt toepassen in je beoefening, laten we eens kijken naar een van de meest onderwezen houdingen (asana) - Neerwaarts gerichte Hond. Deze eenvoudige houding geeft ons de mogelijkheid om de aantrekkingskracht van de zwaartekracht te gebruiken om passief te helpen bij het creëren van extensie van de ruggengraat, terwijl we ook dynamisch flexibiliteit en kracht opbouwen in onze benen, heupen, schouders en armen.

De vorm van deze houding laat je het schedeluiteinde van je ruggengraat los voor extensie, en voor het staartbeenuiteinde van de ruggengraat is het, in plaats van actief het staartbeen omhoog te trekken zoals vaak wordt geleerd, het werk om het staartbeen stil te houden terwijl je diep in je bekken verzacht. Anatomisch gezien vereist het stabiliseren van het staartbeen zonder de spierkracht een sterke ontlading in de skelet- en gladde spiersystemen van de bekkenbodem en het schaambeen. Dit nodigt de spieren van de benen uit om aan te spannen en te verlengen, zodat de heupen niet in elkaar zakken. Om het thoracale deel van de wervelkolom volledig vrij te maken, is een gelijke overgave nodig in de schouders, borst en keel, wat de spieren van de armen uitnodigt om aan te spannen en te verlengen, zodat de schouders niet inzakken.

Om deze elementen te ervaren in de Neerwaartse Hond, begin je op je handen en knieën, voeten op heupbreedte uit elkaar, tenen naar voren gericht. Met rechte armen, plaats je je handen iets wijder dan schouderbreedte uit elkaar, vingers zachtjes gespreid. Vertraag bewust je ademhaling, met een 3-4 seconden inademing, 3-4 seconden uitademing. Op een uitademing til je langzaam je knieën van de vloer en loop je je voeten iets naar achteren, waarbij je je benen strekt totdat je weerstand ontmoet in je hamstrings. Laat je hoofd zakken en strek je armen volledig uit.

Bij elke inademing volg je de volheid van je adem door je rug, waarbij je voelt (of visualiseert) hoe je huid zich verspreidt over je sleutelbeenderen, schouderbladen, onderrug en in je bekkenbodem.

Bij elke uitademing verzacht je bewust je sleutelbeenderen en de bovenkant van je longen (of visualiseer je dat ze verzachten), voel je het gewicht van je oksels en je hart zakken en betrek je tegelijkertijd je armen. Verzacht tegelijkertijd de kringspieren, het middenrif en de huid onder je navel; voel het gewicht van je heupen zakken; en betrek tegelijkertijd je benen.

Laat bij elke ademhalingscyclus de inademing je iets uit de houding tillen, waarbij je ruggengraat telkens een wervel draait; laat bij de uitademing je schouders los en span je armen in, en laat je heupen los en span je benen in. Tegelijkertijd laat je de achterkant van je schedel, de sluitspieren en de huid onder je navel weer los, waarbij je de taille langer en de navel passief naar binnen voelt bewegen naarmate je verder in de houding komt. Na drie ademhalingscycli laat je los en adem je uit.

De functionele schoonheid van de Neerwaartse Hond is het spel tussen inspanning en overgave, tussen het tegelijkertijd aanspreken en loslaten van de omtrek en de kern van het lichaam, evenals de aandacht en focus die nodig zijn om je geest en je spieren op meerdere plaatsen in het moment samen te gebruiken, allemaal gecoördineerd met je ademhaling.

Door bijvoorbeeld te reageren op de neerwaartse trekkracht van de zwaartekracht op de zwaarte in je schouders en heupen terwijl je ze loslaat, is er een natuurlijke reactie in de spieren van je armen en benen om zich aan te spannen terwijl je zenuwstelsel zich bewust wordt van het dreigende "gevaar" dat je lichaam in elkaar zakt. Bovendien is een bijproduct van het tegelijkertijd loslaten van je schouders en het aanspannen van je armen passieve externe rotatie van het bovenarmbeen.

Dit zet de schouder- en armverbinding in een optimale positie voor ondersteuning, kracht en flexibiliteit. Op dezelfde manier creëer je passieve interne rotatie van het bovenbeen (femur) door de heupen los te laten terwijl je de benen aanspant, waardoor de verbinding tussen heup en been optimaal wordt.

Ook het vermelden waard in deze houding is de passieve binnenwaartse beweging van de buik (uddiyana bandha) tijdens de uitademing als het diafragmatische membraan zijn spanning loslaat en terugkeert naar de onderste borstholte. Deze actie veroorzaakt een vacuümeffect (negatieve luchtdruk) in de buikholte dat de buikwand iets naar binnen trekt en de verlenging van de onderrug naar het staartbeen ondersteunt. Als je dit moeiteloos ervaart in de Neerwaartse Hond, leg je de basis voor het beoefenen van bandhas wanneer je maar bewust ademhaalt.