In dit artikel beschrijf ik waarom yoga goed is voor surfers en geef ik een aantal essentiële yogahoudingen die zowel surfers als windsurfers helpen. Met de vele yogastijlen wil ik benadrukken dat het niet altijd zo is dat de ene yogastijl superieur is aan de andere; het gaat erom dat je de juiste vorm beoefent die je vooruit helpt. In mijn boek Yoga For Surfers stem ik yoga af op de doelen en behoeften van surfers, met functionele houdingen die ontworpen zijn om je vaardigheden op je board en in het water te verbeteren.
Verbetering van je surfprestaties
Door yoga ontwikkel en verbeter je je lichaamsbewustzijn. Hierdoor verbeter je ook je prestaties met surfen. Met een goed ontwikkeld lichaamsbewustzijn kun je steeds beter je spieren, gewrichten en lichaamsdelen aansturen op die manier die jij wilt. Een stevige yogasessie geeft je het gevoel dat je je lichaam weer ‘bewoont’. Elke sessie is als een verkenningstocht in je lichaam: je voelt van binnenuit precies waar je spanning zit, je stijfheid, je blessures, je soepelheid, je ruimte en je bewegingsvrijheid. Deze zelfkennis kun je perfect gebruiken op je board. Door yoga ontwikkel je de fijne en specifieke motoriek, zodat alle lichaamsdelen meer en beter met elkaar samen werken.
Vergroting van je lichaamsbewustzijn
Zelfwaarneming is essentieel bij het leren van iets. Je moet kunt beoordelen wat je ‘fout’ doet, om het te verbeteren. Bij het leren van bijvoorbeeld een trick op het water, gaat het om herhaling, herhaling, herhaling. En in die herhaling wil je datgene aanpassen, waardoor je de trick verbetert. Je wilt niet elke keer ‘dezelfde fouten’ maken. En daar heb je lichaamsbewustzijn voor nodig. Om in je eigen lijf, te voelen en te ervaren, waar het mis gaat kun je in de volgende herhaling precies datgene aanpassen waar het nodig is.
Afwisselend gebruik van spieren
Yoga biedt de mogelijkheid om spieren te activeren en bewegingen uit te voeren die tijdens het surfen vaak onderbenut of verwaarloosd worden. Op de mat kun je juist de bewegingen maken en houdingen uitvoeren, die je op het water vaak niet of minder gebruikt. Zo spreek je je hele lichaam aan en ontwikkel je het geheel. Spieren die je vaak met surfen op dezelfde manier gebruikt, denk aan de holle rug die je constant maakt als je op je golfsurfboard ligt waardoor de (onder)rugspieren enorm verkorten, kunnen verkrampen. Juist die spieren kun je op de mat in alle rust weer verlengen en stretchen.
Stoel houding variatie (utkatasana)
- Begin door beide voeten direct onder de heupen te plaatsen.
- Adem in terwijl je je armen zijwaarts omhoog brengt en ze tot voorbij je oren strekt.
- Strek je rug en buig beide knieën terwijl je uitademt.
- Til je hielen van de grond en balanceer op je tenen.
- Concentreer je op één punt (dhristi) en adem rustig door. Blijf zo lang mogelijk staan om je beenspieren te versterken en je evenwichtsgevoel te verbeteren.
Waarom is deze houding goed voor surfers? Surfers hebben sterke beenspieren nodig om de impact te absorberen als ze sprongen (trucs) op het water uitvoeren. Daarnaast vergt de constante noodzaak om de plank voort te bewegen en je aan te passen aan veranderende golven veel kracht van je benen. Deze variatie versterkt niet alleen de beenspieren, maar verbetert ook het evenwicht en de kracht en flexibiliteit van de voeten, wat vooral gunstig is voor diegenen die vaak voetbanden gebruiken tijdens het zeilen.
Dolfijn houding (ardha pincha mayurasana)
- Begin Op handen en knieën op de mat.
- Plaats je ellebogen recht onder je schouders met je onderarmen plat op de mat.
- Duw jezelf diagonaal naar achteren, waarbij je je concentreert op het strekken van je borstbeen richting je tenen; je hielen hoeven de mat niet te raken.
- Laat je hoofd vrij hangen, ontspan je nek terwijl je de kracht in je rug en armen voelt.
Waarom is deze houding goed voor surfers? Windsurfers nemen vaak een ronde houding aan als ze aan de trapeze touwen vastzitten, waarbij de kern naar achteren trekt en de armen naar voren strekken om de giek vast te pakken, wat resulteert in een bolle kromming van de bovenrug. De Dolfijn Houding dient als een aanvullende beweging, die de effecten van windsurfen tegengaat door een tegenovergestelde houding te bevorderen. Deze afwisselende beweging helpt het lichaam en de spieren mobiel te houden en voorkomt stijfheid na langdurige windsurfsessies.
Variatie koe-gezicht houding (gomukhasana)
- Sta rechtop en strek beide armen naar voren.
- Steek je rechterarm onder je linker.
- Haak je ellebogen en onderarmen in elkaar.
- Adem in als je beide armen omhoog brengt, adem uit als je ze laat zakken en herhaal de beweging zeven keer.
- Strek je linkerarm naar buiten en draai je bovenlichaam naar rechts.
- Gebruik je onderste (rechter) arm als een haak om de draai te verdiepen, waardoor je schouderblad extra gestrekt wordt.
- Kijk over je rechterschouder.
Waarom is deze houding goed voor surfers? Golfsurfers hebben vaak last van stijfheid in de bovenrug door het peddelen. Deze houding helpt de flexibiliteit in de bovenrug te herstellen, waardoor de arm soepeler kan bewegen tijdens het peddelen. Meer flexibiliteit in de bovenrug en schouders maakt krachtig peddelen mogelijk en helpt bij het navigeren door golven en stromingen. Bovendien, voor het vleugelslingeren, waarbij schouderbewegingen cruciaal zijn voor de controle, verbetert deze houding de bewegingsvrijheid, waardoor de vleugel beter in alle richtingen bestuurd kan worden.
Hoge plank variatie (kumbhakasana)
- Begin Door in een hoge plankpositie te gaan staan, zorg je ervoor dat je polsen direct onder je schouders zijn en je core is betrokken terwijl je je bekken op één lijn houdt.
- Til vervolgens je linkerbeen op tot heuphoogte en strek je rechterarm uit tot schouderhoogte. Richt je blik op één punt, zoek naar evenwicht en adem rustig door.
- Houd deze positie ongeveer zeven ademhalingen vast.
Waarom is deze houding goed voor surfers? Kracht in de romp is van het grootste belang voor surfers, omdat de sport fysiek veeleisend kan zijn en vaak leidt tot rugklachten door lange uren op het water in uitdagende omstandigheden. Het versterken van de core helpt bij het voorkomen, verminderen of herstellen van rugpijn. Daarnaast helpt deze houding bij het versterken van het schoudergewricht door compressie te bieden, wat cruciaal is bij activiteiten zoals wing- of kitesurfen die veel schoudermobiliteit vereisen. Bovendien verbetert het de kracht van de pols, wat essentieel is voor het uitvoeren van efficiënte pop-ups tijdens het golfsurfen.
Over Bellatrix:
Bellatrix van Wingerden is een toegewijde yogalerares en fervent surfer uit Nederland. Ze ontdekte yoga toen ze 19 was, begon les te geven toen ze 25 was, en schreef het boek Yoga voor surfers in 2021. Door voortdurende training en opleiding heeft ze yoga geïntegreerd in haar leven en in haar passie voor surfen, waarbij ze beide ziet als een middel voor constante groei en zelfverbetering.
Bezoek haar yogastudio in Ouddorp, Nederland op yogastudioouddorp.nl en lees haar Manduka Yoga Studio Spotlight hier.
Het boek, Yoga voor surfers, is momenteel verkrijgbaar in het Nederlands en is te vinden op yogaforsurfers.nl of volg mee op Instagram @yoga.voorsurfers.